पृथ्वीच्या पोटात..

भिवसूळा caves बद्दल अश्विनी ने सांगितलं . . सोबत सर्जेराव पवार यांचा संपर्क दिला..सर्जेराव यांनी प्रवीण बेलोशे यांना सोबत पाठवलं...त्यांना आपण ‘प्रबे’ असं संबोधू या...

  
दोन दोन प्रवीण सोबत असल्याने तशी फारशी भीती जाणवली नाही ... महाबळेश्वर, भिलार, कासवांड, आणि चोरमाले वस्तीजवळ गाडी उभी केली. जांभळं, करवंद खात खात समोरचा एक डोंगर चढलो. अनेक कंद उगवून आले होते, शतावरी, अस्वली आताच फुलून आली होती... जमीन ओली होती, हिरड्यांची झाडे अशक्य फळली होती .. हवेतील गारठा फारच सुखावह होता . . डोंगर चढून सपाट जमीन..सडा सुरू झाला .. सड्यावर गेळा चकाकत होता, मधेच पाण्याची डबकी होती..जमिनीचा रंग लाल, तपकिरी ...
जांभा ही चकाकत होता.. सगळं वेगळं. . जांभळीची खुरटी झाडी गर्भार वाटतं होती... लगडलेली.. वाकलेली.. काही गवतफुले उदा., काळी मुसळी, गोधडी, डोलत येणाऱ्या पावसाची खबर ओरडुन सांगू पाहत होती . . .

पाण्याच्या डबक्याजवळील गवत बहुधा रान डूकरांनी ओराबडलेलं दिसत होतं . . चालत आम्ही पठाराच्या शेवटी पोचलो.. तर पठाराचाच काही भाग खाली खचलेला दिसला.. पठार आणि तो भाग यात अंदाजे चार पाच फुटाची भेग दिसत होती. त्या भेगेचेच एका छोट्या घळीत रूपांतर झालेले दिसले.. भूकंपामुळे ही भेग, घळ तयार झाल्याचं प्रबे दादा म्हणाले.
पृथ्वीच्या पोटात आम्ही उतरायला सुरुवात केली. जांभा आणि मधेच कुठेतरी बसाल्ट दगडांच्या अरुंद भेगेतून आम्ही प्रवास सुरू केला.
हे एव्हढ अवघड असेल याची कल्पना नव्हती ... नाही तर आम्ही दोघींनी बुट घातले असते.. आम्ही दोघींनी एकमेंकाकडे पाहिलं.. मी तुम्हाला आधीच म्हणत होतो ... इती प्रभो.
एक टप्पा पटकन उतरून माझ्या मंद वेगाला कंटाळून चिनाब एका झाडावर जाऊन चढली... पुढील वाटेत खाली वाकून जावं लागलं.. डोक्याबरोबरीचे नेचे आणि इतर झुडूपवर्गीय वनस्पती आणि वेलिंचा गुंता..अनेक झाडांनी त्यांची मुळं जमिनीला समांतर पायऱ्या प्रमाणे रचून हा उतार आमच्यासाठी सोपा केला...

आता डाव्या बाजूला मोठ्या शिळा.. त्यात मोठ्ठली भगदाड.. भगदाडाच्या बाहेर तांबडी माती.. आणि लगेच झाडी.. अजबच वाटतं होतं.. तेवढ्यात प्रबे म्हणाले अशा गुहेत कोल्हे, तरस किंवा साळिंदर यांचा अधिवास असतो.. मी आणि ती लगेच पळत जाऊन साळिंदराची ती जागा पाहून आलो. चार मोठ्ठ्या शिळा पार केल्यावर परत काही शिळा एकमेकांवर विसवल्या होत्या... त्यांच्या रचनेमुळे अधे-मध्ये उन्हाचे कवडसे डोकावत होते ... यामधून आम्ही अजून खाली उतरायला सुरुवात केली.. सतत AC सोबत घेऊन फिरतोय असं जाणवत होतं. मधेच उंचच उंच शिळा पार करतांना काही ठिकाणं अशी होती की रांगत जावं लागे तर काही ठिकाणी पोट जेवढं आत घेता येईल तेव्हढं घेऊन, शक्य होईल तेवढं बारीक होऊन चालावं लागे, स्वतःला हातावर तोलून मग पायाची दिशा (अंधारात) ठरवावी लागे.. प्रबेदादांना खडा न खडा माहित असल्याने त्यांची खूप मदत होत होती.

येणारी प्रत्येक जागा अतिशय वेगळ्या गोष्टींनी नटलेली दिसे, या अरुंद शीतल शिळेच्या भिंती जणू तांबं वापरून घडल्या अशा लाल तांबूस दिसत होत्या.. त्यावर नेचे आणि गवत फुलांची नक्षी.. आणि या भिंती मधून वर पाहावं तर वर निळीभोर आकाशाची खाप.. जळी स्थळी ओलावा, आणि ओलाव्याचा गंध.. सृष्टीचा हा नयन रम्य सोहोळा किती टीपावा आणि किती नाही असं वाटत होतं.. पुढे जाण्याची उत्सुकता होतीच..सलग अडीच तास आम्ही चालत, उतरत, चढत होतो.. आता किती राहिलं ..असे प्रश्न आता डोकावूं लागले ... त्या चिंचोळ्या दगडी भिंतींमधून एरव्ही विस्तीर्ण वाटणाऱ्या आकाशाची खाप दिसत होती.. सगळं जादुई होतं.. पृथ्वीच्या पोटात जाऊन वर छोटंसं आकाश बघायचं.. मध्येच एखादं वटवाघूळ गुहेतून उगीच इकडे तिकडे करून आम्हाला बघून जाई. या चिंचोळ्या अरुंद दगडी भिंती काय वर्णाव्या.. त्यांना मिळालेला नैसर्गिक लाल तांबूस, आणि मध्येच शेवाळीचा हिरवा रंग .. अंधारात काही ठिकाणी त्या किंचित निळसर होऊन चमकत होत्या... शेवटी एका अरुंद ठिकाणी भली मोठ्ठी शिळा उभी होती.. प्रबेदादा पटकन वर चढून गेले..तिथून सडा अगदी जवळ..पण वाट फारच अवघड..आम्ही आल्या मार्गी फिरलो..मोठ्या गुहेशेजारी न्याहारी करून परतलो...

परतीला एका दगडातील देव..म्हणजेच एका शिळेत कोरलेले भुतेश्वराच देऊळ ..आणि भोवतालची उंचच उंच राई आणि त्यावरील शेकरुंची घरटी न्याहाळून परत फिरलो.
पुन्हा भेट देण्यासाठी..

रूपाली भोळे